|
Het is een donkere en af en toe miezerige zaterdag en dus een ideale dag voor een warm museumbezoek. Na een korte en frisse fietsrit kom ik aan bij het Rembrandthuis, het museum dat (deels) is gevestigd in het voormalige woonhuis van Rembrandt aan de Jodenbreestraat. Het huis is gebouwd in 1606 aan de toenmalige Sint-Anthonisbreestraat en in 1639 door Rembrandt gekocht. Het huis had toen al aanzienlijke verbouwingen achter de rug terwijl vandaag de dag juist wordt geprobeerd om alles in de originele uitvoering te laten zien. Daarom is het waarschijnlijk een van mijn favoriete musea: de prachtige kunstwerken hangen in de omgeving waarin ze 380 jaar geleden zijn gemaakt. Dat maakt het gevoel bij het werk nog meer speciaal, alsof Rembrandt elk moment de kamer kan binnenlopen. De tentoonstelling Laboratorium Rembrandt lijkt dan weer het tegengestelde van die inspanning tot periode-evenaring. Met de meest moderne technieken wordt achterhaald hoe een schilderij, tekening of ets is gemaakt. Welke veranderingen zijn doorgevoerd zodat we tegenwoordig niet naar de originele compositie kijken? Welke kleuren zijn dermate vervaagd dat het schilderij een totaal ander beeld geeft dan in de zeventiende eeuw? Op allerlei manieren worden de kunstwerken blootgelegd en toch weten de onderzoekers een mystiek overeind te houden. Je volgt de sporen met spanning en bent verbaasd over sommige uitkomsten terwijl de fascinatie van het schilderij volledig overeind blijft. Een geweldige prestatie van de onderzoekers die hier naast de meester-schilder Rembrandt een passende plaats hebben gekregen. 
0 Comments
Mijn reis naar Wenen duurt slechts twee dagen en in die tijd heb ik bezichtigingen gepland aan vier verschillende musea. Dat lijkt een uitdagende en blijkt een vermoeiende opgave maar er zijn meerdere redenen voor mijn bliksembezoek. In de Albertina is er een tentoonstelling over Albrecht Dürer, het Kupferstichkabinett van de Akademie heeft me uitgenodigd voor het zien van hun Rembrandttekeningen, de Gemäldegalerie van de Akademie heeft haar eigen Rembrandtschilderij en het Kunsthistorisch museum heeft naast de grote tentoonstelling rond Caravaggio & Bernini ook een kleine tentoonstelling over Jan van Eyck. Het voelt daarom bijna als verraad wanneer ik merk dat ik het meest uitkijk naar de vaste collectie van het Kunsthistorisch museum. Die bevat tien schilderijen van Rembrandt en alhoewel ze niet meer allemaal als origineel van zijn hand worden beschouwd, is het een imposante verzameling. Ik haast me na de C&B tentoonstelling snel het reguliere museum in en vraag aan de eerste museummedewerker die ik tegenkom waar ik de Rembrandts kan vinden. Ongeduldig als ik ben, kan ik zelfs geen minuut verliezen met mijn zoektocht. Opmerkelijk genoeg moet de medewerkster haar plattegrond raadplegen, Gelukkig ben ik slechts een kamer verwijderd van mijn idool. Wanneer ik de volgende ruimte betreed, zie ik dat de gehele zaal aan Rembrandt is gewijd. Men is oprecht geweest en heeft de discutabele werken naast elkaar op de lange wand gehangen. De onbetwistbare schilderijen hangen tegenover elkaar op de korte zijden van de kamer en zijn verbluffend mooi. Ik wist welke schilderijen ik zou gaan zien en had zowel de foto's op internet geraadpleegd alsmede mijn geheugen van een bezoek in februari 2012. Dat is bijna acht jaar geleden en ik merk dat in die periode de impact van de werken naar de achtergrond van mijn herinnering zijn verhuisd. Het portret van een onbekende man is levensecht en geeft de illusie dat hij daadwerkelijk nog in ons midden is. Het grote zelfportret, bijna ten voeten uit, is nog indrukwekkender. Ook hier geldt dat je de aanwezigheid van de persoon in de zaal voelt. Maar meer nog dan bij het andere schilderij, voel je tevens dat het hier om de meester gaat. Rembrandt liet bij zijn dood een grote leegte achter, vandaag in het jubileumjaar van zijn overlijden voel ik zijn bijzijn in volle kracht.  Het weer in Wenen is vergelijkbaar met Amsterdam als ik op deze herfstdonderdag rond het middaguur in Oostenrijk arriveer. Ik haast me van het vliegveld Schwechat naar mijn hotel in de binenstad en vervolgens naar het Kupferstichkabinett van de Akademie der bildenden Künste. Enkele jaren geleden heb ik reeds de schilderijencollectie (Gemäldegalerie) gezien, vandaag bezoek ik de tekeningen en etsencollectie. Dat gebeurt op aanvraag en de afspraak is ook niet op het reguliere Akademieadres. De prentencollectie wordt elders in de stad bewaard en het kost me enige moeite voordat ik het adres bereik. Het blijkt een afgelegen gebouw in een industriële zone waar de unieke tekeningen in afgesloten dozen in he donker worden opgeslagen. Zoals het een ervaren logistiek planner betaamd, arriveer ik ondanks het uitdagende adres stipt op tijd en wordt zeer hartelijk welkom geheten door de conservatoren. De hoofdconservator is helaas afwezig door ziekte maar heeft desondanks precieze instructies achtergelaten aan zijn staf om het bezoek van de heer Wubben succesvol te maken. Ik voel me vereerd en geniet van de vier originele tekeningen en de honderden etsen. Als klap op de vuurpijl heeft de conservator de werken uit de zojuist afgelopen tentoonstelling over Rembrandt's etsen nog niet opgeborgen. Die tentoonstelling had ik helaas gemist maar kan ik nu alsnog in een privévoorstelling aanschouwen. Urenlang bekijk ik ets op ets en als ik dan uiteindelijk afscheid neem, benadrukken de conservatoren dat ik hen ten alle tijden kan benaderen voor aanvullende vragen. Ik loop naar buiten en ondanks de kille omgeving voel ik me warm van binnen.  |
Arno WubbenRembrandtbewonderaar, motorfreak, auteur, reislustige hedonist. Archives
April 2023
Categories
|
RSS Feed